Cây lộc vừng đã được lãnh đạo TP HCM chọn thay thế cho cây lim sét để trồng trên hai dãy phân cách ở quảng trường đi bộ Nguyễn Huệ, trung tâm thành phố. Loại cây này được kỳ vọng góp phần tạo nên cảnh quan tự nhiên mềm mại, đảm bảo sự hài hòa cho tổng quan kiến trúc khu vực đô thị năng động nhất cả nước.
Đa phần các chuyên gia về sinh vật cảnh cho rằng cây lộc vừng hội đủ những tiêu chí về cây cảnh đô thị hiện đại, có thể trở thành biểu tượng hiện đại giữa trung tâm thành phố. Tiến sĩ Đinh Quang Diệp, Trưởng Bộ môn Cảnh quan và Kỹ thuật hoa viên, Khoa Môi trường và Tài nguyên, ĐH Nông Lâm TP HCM, cho biết lộc vừng tên khoa học là Barringtonia. Loài này còn có tên gọi khác là chiếc hay lộc mưng, được nhiều người chọn trồng trong vườn nhà hay các công trình khách sạn, dinh thự, khu công nghiệp, khu đô thị...
Ở một số vùng, lộc vừng được xếp vào danh sách "tứ quý" gồm sanh, sung, tùng, lộc. Theo phong thủy, loài cây này được coi là biểu tượng của sự may mắn, sung túc. Chữ Lộc ứng với Tài lộc, còn Vừng ngụ ý là nhỏ nhưng nhiều, thêm vào đó hoa xum xuê buông xuống như bức mành màu đỏ rất đẹp, mang ý nghĩa về sự thịnh vượng. Ở TP HCM có cầu Rạch Chiếc cũng xuất phát từ tên gọi khác của cây lộc vừng. Điều đó cho thấy loài cây này từ lâu đã được người dân TP HCM ưa chuộng.
"Lộc vừng dễ trồng, dễ chăm sóc, tuổi thọ cao, có thể sống trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Thân cây xù xì, nhiều u bướu mang nét nghệ thuật mộc mạc. Hoa nở màu hồng tươi có hương thơm, chùm hoa buông rủ rất duyên nên đáp ứng được gần như các tiêu chí cây cảnh đô thị hiện đại", tiến sĩ Diệp nhận xét.
Ở một số vùng, lộc vừng được xếp vào danh sách "tứ quý" gồm sanh, sung, tùng, lộc. Theo phong thủy, loài cây này được coi là biểu tượng của sự may mắn, sung túc. Chữ Lộc ứng với Tài lộc, còn Vừng ngụ ý là nhỏ nhưng nhiều, thêm vào đó hoa xum xuê buông xuống như bức mành màu đỏ rất đẹp, mang ý nghĩa về sự thịnh vượng. Ở TP HCM có cầu Rạch Chiếc cũng xuất phát từ tên gọi khác của cây lộc vừng. Điều đó cho thấy loài cây này từ lâu đã được người dân TP HCM ưa chuộng.
"Lộc vừng dễ trồng, dễ chăm sóc, tuổi thọ cao, có thể sống trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Thân cây xù xì, nhiều u bướu mang nét nghệ thuật mộc mạc. Hoa nở màu hồng tươi có hương thơm, chùm hoa buông rủ rất duyên nên đáp ứng được gần như các tiêu chí cây cảnh đô thị hiện đại", tiến sĩ Diệp nhận xét.
Giới khoa học ghi nhận ở Việt Nam có tất cả 14 loại lộc vừng với màu sắc khác nhau. Theo ông Diệp, nên chọn cây lộc vừng hoa đỏ để trồng vì có nhiều đặc điểm phù hợp với thổ nhưỡng, đặc biệt là màu sắc hoa tươi tắn hơn. Hiện lộc vừng hoa đỏ cũng được trồng bên Hồ Gươm ở Hà Nội. Đây là cây cổ thụ sống lâu năm, hoa không có mùi hôi, nở rộ vào sáng sớm và chiều tối, có mùa ra hoa rõ rệt. Hoa nở khoe sắc đem lại nét đẹp lãng mạn, yên bình cho phố thị vốn ồn ào náo nhiệt.
Tuy nhiên tiến sĩ Diệp lưu ý, lộc vừng trong tự nhiên mọc dựa kênh rạch, bờ sông, bờ suối, khi đem trồng trên đường phố cây có thể rụng lá nếu không được tưới nước đầy đủ. Hơn nữa quả, hoa và lá cây rụng có thể làm mất vệ sinh nên cần thường xuyên quét dọn quanh gốc cây.
Đồng quan điểm trên, nghệ nhân bonsai Minh Tân, Hội Nông dân huyện Củ Chi, TP HCM lưu ý thêm, một trong những tiêu chí để lựa chọn cây trồng trên đường phố là có lá nhỏ để khi rụng không mất nhiều công quét dọn, không gây tắc nghẽn cống rãnh. Đó là lý do từ trước đến nay cây me và lim sét được trồng phổ biến hơn, ít có quốc gia nào chọn lộc vừng để trồng trên đường phố bởi lá cây này khá to, khi rụng xuống gặp trời mưa cuốn trôi ra cống rãnh dễ gây tắc nghẽn.
Ngoài ra côn trùng rất thích ăn lá lộc vừng. Nếu không được chăm sóc cẩn thận và trừ sâu đúng cách thì nguy cơ cây sẽ bị côn trùng ăn lá ảnh hưởng đến tuổi thọ và khả năng ra hoa. Theo ông Tân, ngoài 2 khuyết điểm trên thì lộc vừng được đánh giá là loài cây có thân, gốc và hoa đẹp, có giá trị nghệ thuật cao, phù hợp với tiêu chí cảnh quan đô thị hiện đại.
"Nếu chọn lộc vừng để trồng trong đô thị thì cần nghiên cứu phương án khắc phục những nhược điểm trên", nghệ nhân Minh Tân khuyến nghị
Tổng hợp
