>>> Xem thêm: Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây hà thủ ô đỏ
Cây sao đen là loài cây gỗ quý có công dụng làm đẹp cảnh quan đô thị, điều hòa và lọc không khí.
Thời vụ trồng
Thời điểm tốt nhất để trồng cây là khoảng tháng 5 đến tháng 7, trước mùa mưa.
Chuẩn bị giống
Hiện nay, để trồng cây sao đen thì người ta sẽ dùng hai cách là gieo hạt và ghép cành. Tuy nhiên, người ta dùng cách gieo hạt nhiều hơn bởi nó tạo ra cây giống chất lượng tốt nhất so với các phương pháp nhân giống khác.
Hạt giống tốt được thu hái từ cây mẹ có tuổi từ 15 năm trở lên, cây sinh trưởng tốt, có dáng đẹp, phát triển cân đối, tán lá dày, đều, thân cao và thẳng, không bị sâu bệnh.
Bạn nên lựa những quả sao đen ngả vàng, có đốm nâu ở hai cánh để dùng nhân giống. Trước khi gieo, bạn cắt hết phần thịt quả và bớt cánh, để lại 1 đoạn dài từ 1 - 2 cm. Sau đó bạn ngâm quả vào nước 2 tiếng rồi cho vào phần đất trồng đã chuẩn bị từ trước. Khi gieo hạt, bạn đặt phần đầu hạt có cánh hướng lên, khoảng cách giữa các hạt 15cm.
Sau đó khoảng 3 - 4 ngày thì hạt sẽ nảy mầm, chờ thêm vài ngày để cây con ra rễ ổn định thì cho cây vào bầu đất. Đến khi cây đủ 12 tháng thì mang đi ươm trồng, lưu ý khi cây đạt chiều cao hơn 1m thì mới đi trồng.
Giống cây sao đen đạt tiêu chuẩn đem trồng là cây 12 tháng tuổi, đường kính cổ rễ 0,4-0,5cm, cao 1,0-1,2m, xanh tốt, thân thẳng, cân đối, không đứt rễ cái, không bị sâu bệnh, cụt ngọn.
Chuẩn bị đất trồng
Tùy điều kiện đất đai, đầu tư mà lựa chọn biện pháp làm đất thích hợp. Việc làm đất phải được hoàn thành trước khi trồng ít nhất là 10 ngày.
Loại đất phù hợp trồng loại cây này là đất đỏ bazan, hoặc đất với tro, mùn dừa, phân chuồng cũng được. Độ pH của đất luôn nằm mức 4.5 tới 5.0.
Làm đất thủ công bằng cách xử lý thực bì xong tiến hành đào hố theo kích thước: 40x40x40cm đối với sao đen, 30x30x30cm đối với cây phù trợ. Các hàng cây được bố trí theo đường đồng mức. Cự ly giữa các hố trong rạch trồng sao đen là 3m.
Cự ly giữa các hố trong hàng trồng cây phù trợ là 2m. Nơi không xử lý thực bì thì dãy cỏ cuốn dọn xung quanh hố đường kính rộng 1m rồi tiến hành đào hố. Khi đào hố phải cuốc lớp đất mặt để riêng ra một bên, sau khi đào hố xong xúc lớp đất mặt vào đáy hố.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sao đen
Để trồng cây sao đen, bạn phải chọn cây đủ tiêu chuẩn đem trồng. Tiêu chuẩn cây đem trồng là cây 12 tháng tuổi, đường kính cổ rễ 0,4-0,5cm, cao 1,0-1,2m, xanh tốt, thân thẳng, cân đối, không đứt rễ cái, không bị sâu bệnh, cụt ngọn. Những cây ốm yếu, không đạt tiêu chuẩn cần phải được loại bỏ.
Khi vận chuyển cây đem trồng, ruột bầu phải ẩm, nhưng không được tưới đẫm nước làm cho ruột bầu quá mềm nhão. Xé bỏ bầu trước khi trồng. Không được làm vỡ bầu hay biến dạng bầu.
Trộn đều đất trong hố. Đào lỗ đặt bầu sao cho rễ và thần cây ngay thẳng ở giữ hố, mặt trên của bầu thấp hơn miệng hố 1-2cm. Sau đó lấp phần đất mặt xuống trước, lèn chặt bầu, vun thêm đất mặt vào quanh gốc trên cổ rễ 2-3cm.
Để chăm sóc tốt cho cây sao đen, trong một tuần đầu ngay sau khi cấy phải tưới ngày 3 lần sau đó ngày tưới 2 lần. Lượng nước tưới mỗi lần 2-3 lít/m2. Trong những ngày mưa thì giảm hoặc không tưới nếu đất đủ ẩm từ mặt đất đến đáy bầu.
Trong thời gian từ khi cây cấy được 20-30 ngày cho đến trước khi trồng 4 tuần nếu thấy cây sao đen sinh trưởng kém thì cần tiến hành tưới phân NPK với nồng độ 0,5% (1kg/200 lít nước) cho cây. Liều lượng tưới 1kg cho 10.000 cây con.
Tưới phân bằng ô doa lỗ nhỏ vào sang sớm hặc chiều tối, không phân vào những ngày mưa và vào buổi trưa nắng nóng. Sau khi tưới phân phải tưới rửa lá toàn bộ cây con bằng nước sạch với liều lượng 2 lít/m2.
Tiến hành phân loại cây con, xếp cây có cùng kích thước và chất lượng vào 1 luống để có chế độ chăm sóc thích hợp. Khi rễ cây sao đen đâm xuống nền luống thì tiến hành đảo bầu 1 tháng 1 lần.
Lưu ý: Trước khi trồng 1 tháng không được tưới phân, giảm lượng nước tưới, xén rễ quá dài ở đáy bầu.
Trong 3 năm đầu bạn nên làm cỏ và vun xới gốc cây 2 - 3 lần/năm, nhất là vào đầu và cuối mùa mưa để cây đủ chất dinh dưỡng và độ ẩm phát triển, tránh sâu bệnh. Khi cây 8 đến 10 năm tuổi, bạn nên tỉa cành, mở tán cây để cây sinh trưởng tốt và dáng đẹp hơn.
Phòng trừ sâu bệnh
Cây con ở giai đoạn vườn ươm phải được thường xuyên chăm sóc, làm sạch cỏ để tránh sâu, bệnh gây hại. Để ngăn ngừa nấm hại, dùng Boocđo nồng độ 1% phun đều lên trên mặt lá với liều lượng phun 1 lít/4m2, 2 tuần/1 lần.
Khi phát hiện nấm bệnh thì tưới dung dịch boocđo 1% hay COC 85 liều lượng 25 gram/1 - 2 bình 8 lít, phun sương đều trên mặt lá với liều lượng phun 1 lít/4m2, 10 – 15 ngày phun 1 lần, liên tục 2 – 3 lần liền.
Nếu sâu ăn lá hoặc một số côn trùng khác có thể dùng Bassa 50ND pha 1/400 – 1/600 hoặc dùng Methyl parathion 0,1% để phun. Nên phun thuốc vào buổi chiều. Sau khi phun thuốc 2 – 3 tiếng thì tưới lại bằng nước sạch.
