Ở thời kỳ ấu trùng
Trong giai đoạn Zoea Ấu trùng thường bị trùng loa kèn:
Zoothamium, Epistylis… bám vào thân, trên đầu. Khi số lượng Zoothamium tăng lên làm cho ấu trùng không co duỗi thân được, bơi chậm chạp, không bắt được thức ăn, yếu dần và chết. Có thể quan sát ấu trùng dưới kính hiển vi (vật kính nhỏ: 7 – 10) để phát hiện bệnh.
Cách chữa bệnh: dùng Xanh malachite nồng độ 0,05 – 0,2 ppm trong bể ương ấu trùng liên tục trong 2-3 ngày (khi thay nước thì bổ sung thuốc vào); hoặc Sulfat Đồng 0,5 – 0,6 ppm, Formalin 10 – 15 ppm, thời gian 12-24 giờ. Bệnh phát sáng do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus, trong giai đoạn ấu trùng Zoea ương trong bể, nguồn nước nhiễm khuẩn dẫn đến gây bệnh cho ấu trùng.
>>> Xem thêm: Kỹ thuật nuôi cua đồng trong bể xi măng
Khi ấu trùng mắc bệnh trong bóng tối phát ra ánh sáng màu xanh nhạt. Ấu trùng yếu, bỏ ăn, lắng xuống đáy, chết, có thể chết hàng loạt. Khi đã bệnh nặng, tốt nhất là hủy bỏ ấu trùng, vệ sinh bể thật kỹ để ương đợt khác.
Trong mùa mưa, lúc nguồn nước có nhiều chất hữu cơ thường dễ phát bệnh, cần phòng bệnh thật kỹ ở các trại ương cua giống.
Nước ương ấu trùng cần được lọc kỹ và xử lý tia cực tím. Cua mẹ phải được xử lý trước khi đưa vào bể nuôi đẻ: cho vào dung dịch formalin 15 – 25 ppm trong thời gian 40 – 60 phút; thức ăn cho cua mẹ cũng như thức ăn của ấu trùng, đều phải được xử lý trước khi cho ăn. Có thể cho nước ương ấu trùng EDTA 2 – 3 ppm để kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn.
Ở giai đoạn Zoea, phòng bệnh bằng chloramphenicol 1 – 3 ppm hoặc kết hợp với Oxytetracylin, bactrim, Erythronycin. Thuốc được cho vào bể ương, sau 10 – 12 giờ thay nước, xử lý liên tục 2-3 ngày.
Thời kỳ cua con và cua trưởng thành
Cua thường bị mắc bệnh ký sinh, thường gặp nhất là rệp cua (Lepas) bám trên phần thịt ở khoang mang, có thể quan sát thấy qua lỗ thoát ở gốc càng cua.
Rệp thường phát triển nhiều về số lượng và chiếm một phần lớn khoang mang, cản trở hoạt động của mang. Rệp hút chất dịch trong thịt cua làm cua gầy yếu và chết. Có thể dùng dung dịch Formalin 20 – 30 ppm trong 2 – 3 ngày.
Gần đây ở một số vùng nuôi cua trong ao đất, mật độ cao, nước ao bị bẩn đã xuất hiện một số loại bệnh: trên mu cua có nhiều đốm trắng, hoặc xám trắng, đỏ, to khoảng 0,2 – 0,3 cm. Bệnh phát triển làm cho cả phần vỏ lẫn phần thịt ung thối, rệu rã và cua chết, trong ao bệnh lây lan và cua chết hàng loạt.
Đây là loại bệnh do vi khuẩn gây nên, nhưng chưa được nghiên cứu kỹ. Trong khi chờ đợi phân tích bệnh lý và phương pháp chữa trị, các vùng nuôi cua tập trung cần thực hiện tốt các phương pháp phòng ngừa để hạn chế bệnh xảy ra, gây thiệt hại: giữ nguồn nước trong sạch cho cua, xử lý cua giống trước lúc nuôi, xử lý thức ăn, phun thuốc phòng định kỳ cho các ao nuôi.